Specyfika i rodzaje badań nieniszczących konstrukcji stalowych
Badania nieniszczące odgrywają bardzo dużą rolę w procesie kontroli jakości konstrukcji stalowych i oceny ich stanu technicznego. Przeprowadzane są w certyfikowanych laboratoriach przez profesjonalistów odpowiedzialnych za przeprowadzenie badania i opracowanie szczegółowych wyników i wniosków.
Cel badań nieniszczących
Produkcja elementów stalowych i poprawnie zrealizowany montaż nie zawsze daje wykonawcy czy inwestorowi pełną gwarancję bezpieczeństwa. W celu oceny i potwierdzenia niezawodności konstrukcji stalowej bardzo często niezbędne jest przeprowadzenie stosownych badań, w tym badań nieniszczących. Dzięki nim można m.in. wykryć ewentualne nieciągłości w strukturze materiału, które mogłyby w przyszłości przyczynić się do niepożądanych czy nawet niebezpiecznych w skutkach defektów.
Badanie nieniszczące przeprowadzane w profesjonalnych laboratoriach pozwalają zweryfikować jakość i poprawność struktury materiału. Na ich podstawie można uzyskać pewność, że zastosowany do konstrukcji materiał spełnia wszystkie normy i założenia projektowe. Za sprawą badań nieniszczących można nie tylko wykryć i zobrazować nieciągłości elementów konstrukcyjnych, ale także wykazać istotne właściwości danego materiału.
W profesjonalnych laboratoriach wykonywane są różne rodzaje badań nieniszczących konstrukcji stalowych. O wyborze konkretnej metody decyduje kilka czynników, m.in. specyfika konstrukcji.
Rodzaje badań nieniszczących
- Badania radiograficzne (RT) – do badania wykorzystywane jest promieniowania X i Gamma. Promieniowanie rentgenowskie pozwala na uzyskanie obrazu badanego elementu na kliszy radiograficznej. To jedna z podstawowych metod badawczych pozwalająca na wykrycie niezgodności wewnątrz spoiny lub odlewu, takich jak m.in. pęknięcia, żużle, porowatości, przyklejenia, braki przetopu.
- Badania ultradźwiękowe (UT) – przeprowadzane są poprzez wprowadzenie fal ultradźwiękowych, które są odbijane, rozpraszane i uginane przez ewentualne nieciągłości wewnątrz elementu badanego. To bardzo popularna metoda badań nieniszczących, która pozwala na wykrycie m.in. pęknięć, rozwarstwień i braków przetopu.
- Badania magnetyczno-proszkowe (MT) – wykonywane są poprzez magnesowanie badanych elementów poprzez pole magnetyczne i wykrywanie strumienia przez wskazanie miejsca rozproszenia magnetycznego. Pozwalają wykryć niezgodności powierzchniowe i do 2 mm pod powierzchnią, takie jak np. pęknięcia powierzchniowe.
- Badania penetracyjne (PT) – polegają na wnikaniu penetrantów (cieczy) barwnych i fluorescencyjnych w miejsca wskazanych nieciągłości. Wykonywane są najczęściej w przypadku elementów, których nie można ocenić metodą magnetyczno-proszkową. Pozwalają z dość dużą dokładności wykazać ewentualne defekty powierzchniowe i do 2 mm pod powierzchnią. Pozwalają na wykrycie m.in. pęknięć wychodzących na powierzchnię i ubytków zewnętrznych.
- Badania wizualne (VT) – polegają na obserwacji elementu przy pomocy nieuzbrojonego oka ludzkiego albo z zastosowanie urządzeń do obserwacji np. lup itp. To jedna z podstawowych metod, która umożliwia wykrycie nieciągłości powierzchniowych, np. pęknięć. Badanie może być przeprowadzone na każdym rodzaju materiału.
- Ultradźwiękowy pomiar grubości grubościomierzem i defektoskopem (UTT) – jest to badanie umożliwiające pomiar grubości badanego elementu, które pozwala ocenić poziom jego wyeksploatowania poprzez zidentyfikowanie ubytków, postępującej korozji itd.
